Người già bị loét da: nguyên nhân và cách chăm sóc điều trị đúng!

Đối tượng thường gặp phải tình trạng lở loét da là người già, người cao tuổi. Vậy bạn có bao giờ đặt câu hỏi “vì sao lở loét da thường xảy ra ở người già?, cách chăm sóc vết loét da và điều trị thế nào để vùng da nhanh lành?” Để trả lời cho câu hỏi này, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

Loét da ở người già là gì?

Loét da ở người già cũng giống với những vết loét da khác, đều là tình trạng mất hoàn toàn lớp biểu bì, một phần hạ bì hoặc thậm chí là lớp mỡ dưới da. Các vết loét này được nhận biết khi mô da bị viêm dẫn tới da sưng đỏ, kèm theo mủ vàng hoặc xanh (do nhiễm trùng).

Loét da ở người già rất dễ gặp bởi khi tuổi cao thì sức đề kháng cũng giảm sút nhiều, bên cạnh đó sắc tố cũng giảm khiến cho làn da yếu đi. Điều này khiến da dễ bị tổn thương, quá trình phục hồi kém, dẫn đến lở loét trên da.

Ngoài ra, bạn rất dễ bắt gặp một hoặc nhiều vết loét trên da ở những người già mất khả năng vận động (liệt), phải ngồi hoặc nằm một chỗ trong thời gian dài. Tình trạng loét da còn trở nên nghiêm trọng hơn ở những người cao tuổi tiểu tiện không tự chủ (vết loét thường xảy ra ở mông, xương cụt).

Tùy cơ địa từng người mà thời gian phục hồi của các vết loét nhanh hay chậm, nhưng hầu hết các vết loét da ở người cao tuổi sẽ mất nhiều thời gian mới được chữa lành. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ gây nhiễm trùng vết loét, dẫn đến biến chứng nguy hiểm, nghiêm trọng có thể phải cắt bỏ chi nếu vết loét xảy ra ở chân, tay.

Người già bị loét da do đâu?

Nguyên nhân gây ra vết loét trên da bao gồm: Lưu thông máu kém, tỳ đè lên da, tiểu đường,… Mà hầu hết những căn bệnh này đều có nguy cơ cao xảy ra ở người cao tuổi. Do đó mà loét da thường xảy ra ở người già.

Cùng tìm hiểu các loại loét da phổ biến ở người già như sau:

1. Loét da do tiểu đường.

Bệnh tiểu đường là một căn bệnh gây ra lượng đường trong máu cao. Theo thời gian, lượng đường trong máu cao có thể dẫn đến tổn thương dây thần kinh được gọi là bệnh thần kinh ngoại vi. Trong khi đó, người cao tuổi có phần trăm mắc bệnh tiểu đường cao, đặc điểm chung của bệnh nhân là tê cứng chi dưới (mất cảm giác ở bàn chân và cẳng chân)

Vì không cảm thấy đau đớn khi chân bị thương khiến vết thương khó được phát hiện. Lâu dần dẫn đến tình trạng lở loét chi dưới.

Ngoài ra, lượng đường trong máu cao làm tổn thương các mạch máu nhỏ, dẫn đến suy giảm khả năng chống nhiễm trùng của cơ thể, làm chậm quá trình lành vết thương. Vì thế, vết thương khó lành, dễ nhiễm trùng khiến vết thương lan rộng, lở loét lan rộng và ăn sâu hơn. (➤  Để biết chi tiết có thể đọc tại bài viết: Lở loét da ở người tiểu đường)

Tất cả những yếu tố trên làm gia tăng tỷ lệ loét da ở người già mắc bệnh tiểu đường.

2. Loét da do xơ vữa động mạch

Xơ vữa động mạch , hoặc xơ cứng động mạch, xảy ra khi các động mạch bị thu hẹp do tích tụ chất béo được gọi là mảng bám.

Động mạch có vai trò đưa máu đi nuôi các tế bào, bộ phận trên cơ thể. Khi động mạch bị thu hẹp hoặc bị tắc do các mảng xơ vữa, máu không lưu thông được, các mô da không được cung cấp đủ lượng máu cần thiết có thể bị chết, hình thành vết loét.

Ngoài ra, người mắc bệnh tiểu đường cũng có nhiều khả năng bị xơ vữa động mạch. Điều quan trọng hơn là tuổi càng cao thì xơ vữa càng phát triển. Do đó, người mắc xơ vữa động mạch phần lớn là người lớn tuổi và dễ bị loét da do căn bệnh này.

3. Loét da do tổn thương động mạch và tĩnh mạch

Loét da tĩnh mạch

• Loét da tĩnh mạch là những vết loét nông, hở phát triển ở da cẳng chân do lưu thông máu kém.
• Tổn thương các van bên trong tĩnh mạch chân ngăn cản máu trở về tim. Thay vào đó, máu tích tụ ở cẳng chân, khiến chúng sưng lên. Vết sưng này gây áp lực lên da, có thể gây loét.

Loét da động mạch (thiếu máu cục bộ)

• Loét động mạch xảy ra khi động mạch không cung cấp đủ máu giàu oxy đến các chi dưới. Nếu không được cung cấp oxy ổn định, các mô sẽ chết và hình thành vết loét.
• Loét động mạch có thể hình thành ở mặt ngoài của mắt cá chân, bàn chân và ngón chân

4. Lở loét da do tỳ đè

Loét do tỳ đè xảy ra do áp lực đè lên da trong thời gian dài.

Ở người già, khả năng vận động suy giảm, phải nằm hoặc ngồi một chỗ quá lâu. Nghiêm trọng hơn một số người bị liệt do các yếu tố bệnh lý hoặc chấn thương. Những yếu tố này khiến họ phải phải giữ nguyên một tư thế trong thời gian dài tạo áp lực lên vùng da bị tiếp xúc.

Áp lực liên tục chèn ép vào mạch máu, ngăn chặn lưu lượng máu đến mô da. Cuối cùng da chết và phát triển thành vết loét. Vị trí loét thường ở những vùng da mỏng bao bọc đầu xương như: xương cụt, xương hông, mắt cá chân… Nếu không điều trị kịp thời, lở loét do tỳ đè ở người già có thể gây ra tổn thương cho mô gân, dây chằng và cơ.

☛ Tìm hiểu chi tiết tại: Loét tỳ đè tình trạng chung của người nằm lâu!

5. Lở loét do chế độ dinh dưỡng

Chế độ dinh dưỡng cũng được xem là nguyên nhân khiến loét da trở nên phổ biến ở người già. Để lí giải điều này, bạn có thể hiểu, khi tuổi cao, sức ăn không còn khỏe, hoặc đơn giản là do răng yếu hoặc mất cảm giác ngon miệng khiến các cụ ăn ít.

Việc ăn ít không thể đảm bảo cho cơ thể đủ các chất dinh dưỡng quan trọng như protein, khoáng chất, vitamin,… – các chất này đóng vai trò cấu tạo nên các tế bào. Vì vậy khi thiếu hụt các chất dinh dưỡng làm các mô dưới da ít mỡ và mỏng đi, từ đó da dễ tổn thương, nguy cơ cao dẫn đến lở loét.

Người già dễ bị loét da ở vùng nào?

Vết loét có thể xảy ra ở bất cứ vị trí nào trên cơ thể. Tuy nhiên người cao tuổi vận động ít, nằm nhiều, ngồi nhiều khiến cho các vùng da tiếp xúc bị bí bách, ẩm ướt tạo điều kiện vết loét hình thành và phát triển nhanh hơn.

Những vùng da dễ bị lở loét nhất ở người già là những nơi xương nhô lên, có lớp cơ và da bao bọc quá mỏng. Cụ thể như sau:

• Tư thế nằm ngửa: Dễ loét vùng sau gáy, hai bên xương bả vai, cùi chỏ tay, gót chân, xương cụt.
• Tư thế nằm nghiêng: Nghiêng về phía nào thì bên đó trực tiếp bị ảnh hưởng: thái dương, phía trong và ngoài đầu gối, da xương hông, da mắt cá chân phía bên ngoài.
• Tư thế ngồi: Dễ loét vùng mông, xương cụt, mặt dưới đùi, chân.

Xử lý vết loét da cho người già

Loét da ở người già thông thường rất khó lành và có nguy cơ lan rộng, tiến triển nặng hơn. Vì vậy nhiều người đặt ra câu hỏi “làm thế nào khi vết loét xảy ra ở người già?”

Khi vết loét ở người già xảy ra, việc ưu tiên hàng đầu là tìm ra phương pháp điều trị phù hợp, tránh tình trạng vết loét lan rộng, tái phát. Cụ thể bạn có thể tham khảo các bước dưới đây giúp xử lí các vết loét ở người già:

Bước 1: Làm sạch vết loét.

Để bước sát khuẩn đạt hiệu quả trước hết chúng ta cần làm sạch vết loét. Theo quan sát, các vết lở loét ở người già đều có dịch mủ màu vàng, có thể dính bụi bẩn hoặc các sợi lông từ quần áo hoặc từ băng gạc,… Việc của chúng ta là làm sạch bề mặt vết loét như sau:.

• Với các mô tổn thương, mô hoại tử không có khả năng hồi phục. Cần sử dụng thiết bị chuyên dụng hoặc chiếc nhíp sạch, đã được sát trùng để loại bỏ phần mô đã chết giúp loại bỏ vi khuẩn, tế bào chết và ngăn chặn ổ hoại tử lan rộng.
• Thấm ẩm nước muối sinh lý vào một chiếc khăn sạch, lau nhẹ nhàng trên vết loét da

Bước 2: Sát khuẩn vết loét, dùng kháng sinh tại chỗ nếu được chỉ định

Sau bước làm sạch, ta tiến hành bước sát khuẩn – đây là bước quan trọng với mọi vết loét. Loét da có thể gây nhiễm trùng, vì vậy sát khuẩn giúp người bệnh loại bỏ được các nguy cơ nhiễm trùng do vi khuẩn gây ra. Tuy nhiên phương pháp này chỉ áp dụng cho những vết loét nông.

Vết loét nông nên được sát khuẩn tại chỗ bằng dung dịch dịu nhẹ như: Dung dịch rửa và làm sạch da hư tổn Nacurgo (Chai màu xanh), nước muối sinh lí, các dung dịch sát khuẩn chứa chlorhexidine, betadine, acetic acid, hydrogen peroxide…

Ngoài dung dịch sát khuẩn, kháng sinh bôi tại chỗ cũng có thể áp dụng cho các vết loét có nguy cơ nhiễm khuẩn như: neomycin, polymyxin hay sulfadiazine bạc,… Tuy nhiên các loại kháng sinh này có thể gây dị ứng đối với người có là da nhạy cảm. Đặc biệt là người già – làn da đã mỏng, yếu và dễ kích ứng. Tốt nhất là bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi dùng kháng sinh trên da cho họ.

Bấm vào đây để được chuyên gia tư vấn trực tiếp

Bước 3: Băng vết lở loét bằng Nacurgo công nghệ màng sinh học Polyesteramide

Suy nghĩ truyền thống rằng sau khi làm sạch và sát khuẩn sẽ dùng băng gạc truyền thống để băng bó cố định vết loét. Nhưng thực tế việc không những không đem lại hiệu quả mà còn làm vết hầm bí, khiến tình trạng lở loét trở nên nghiêm trọng hơn.

Giải pháp hiệu quả cho trường hợp này là sử dụng Màng sinh học bảo vệ, tái tạo da tổn thương Nacurgo (Chai màu vàng) . Nacurgo là sản phẩm đầu tiên trên thị trường Việt Nam ứng dụng thành công công nghệ màng sinh học Polyesteramide với tác dụng tạo một màng rào cản vật lý ngăn chặn quá trình nhiễm trùng và ngăn thấm nước. Đặc biệt, màng sinh học Polyesteramide siêu thoáng giúp vết lở loét ở người già được thở, được thông thoáng tăng khả năng phục hồi. Bên cạnh đó lớp màng sinh học có khả năng tự phân hủy sau 4-5 tiếng, người bệnh chỉ cần xịt 1 lớp mới lên mà không cần lo lắng việc đau đớn như khi thay gạc băng thông thường..

Công nghệ màng sinh học Polyesteramide là phát minh của y học hiện đại, được mang ứng dụng trong Nacurgo để phục hồi vết loét. Với khả năng thúc đẩy quá trình hình thành mao mạch và tế bào tại vùng da thương tổn, từ đó giúp vết loét đặc biệt nhanh lành.

Ngoài ra, sản phẩm còn chứa các thành phần như tinh nghệ Nano và tinh chất trà xanh có tác dụng sát khuẩn nhẹ, chống viêm, chống oxy hóa, hạn chế sẹo và ngăn ngừa những vết thâm nám để lại.

“BẤM VÀO ĐÂY” để tìm mua bộ sản phẩm Nacurgo có thể liên hệ các nhà thuốc phân phối trên toàn quốc

Hoặc đặt hàng online giao tận nhà “TẠI ĐÂY”

Chăm sóc điều trị cho người già bị loét da

Tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh, mức độ loét da và tình trạng sức khỏe của bệnh nhân mà loét da lành nhanh hay lành chậm. Như đã đề cập ở trên, hầu hết các vết loét ở người già sẽ lâu lành hơn người khác do sức đề kháng yếu.

Để quá trình điều trị loét da ở người già hiệu quả hơn, ngăn ngừa bệnh tái phát bạn cần phải lưu ý một số điều sau:

1. Giảm áp lực cho vùng da bị loét

Áp lực lên da quá lớn trong thời gian dài chính là nguyên nhân nhân gây nên loét da tỳ đè. Vì vậy, cần phải thường xuyên thay đổi tư thế ngồi, nằm cho những người mất khả năng vận động. Điều này tránh tỳ đè lên da trong thời gian dài, đặc biệt là những vùng da bị loét đồng thời làm cho những vùng da tiếp xúc được thông thoáng.

2. Tăng cường lưu thông máu

Đối với các cụ bị liệt, hoặc do đau xương khớp mà không đi lại được nhiều sẽ khiến máu lưu thông chậm hoặc không lưu thông, dẫn tới loét chi dưới. Khắc phục tình trạng này bằng cách thường xuyên xoa bóp tay, chân để máu tăng cường lưu thông máu.

3. Giữ vệ sinh sạch sẽ

Giữ cho làn da của các cụ luôn sạch sẽ bằng cách thường xuyên vệ sinh tắm rửa, thay quần áo hàng ngày. Sau khi tắm xong cần thấm khô da bằng khăn bông mềm để da được khô thoáng.

Nếu bệnh nhân đại tiện không tự chủ, người nhà cần thường xuyên kiểm tra và vệ sinh thật sạch sẽ sau đó để tránh tình trạng ẩm ướt và các vi khuẩn xâm nhập khiến tình trạng loét trở nên nặng hơn.

Khuyến khích sử dụng nước ấm để tắm cho người cao tuổi. Trong quá trình chỉ nên massage nhẹ nhàng, tránh kỳ cọ hoặc chà sát lên da quá mạnh vì điều này có thể gây tổn thương da.

Ưu tiên những loại sữa tắm dịu nhẹ, có chiết xuất tự nhiên và nguồn gốc xuất xứ rõ ràng. Tránh những loại sữa tắm có hương liệu, chất tạo bọt hay các thành phần hóa học có thể gây kích ứng cho da.

4. Giữ cho làn da khô thoáng

Hầu hết, tình trạng đổ mồ hôi, bí bách ở người già là do trang phục quần áo. Quần áo bó sát, quần áo từ sợi tổng hợp, sợi len là những nguyên nhân khiến vết lở loét lan rộng và nghiêm trọng hơn. Nên chọn những bộ quần áo rộng rãi, chất liệu vải mềm, thấm hút mồ hôi tốt như tơ, vải lanh làm thông thoáng làn

5. Thường xuyên kiểm tra, quan sát

Thường xuyên quan sát để nắm được tình trạng tiến triển của vết loét. Luôn để cho vết loét tiếp xúc với không khí thoáng mát.

Đặc biệt lưu ý đối tượng người già có nền bệnh là tiểu đường vì họ có nguy cơ loét da cao, đặc biệt là loét bàn chân. Tiểu đường ảnh hưởng thần kinh, vì thế người bệnh dễ gặp tình trạng mất cảm giác đau. Do đó mà rất khó để phát hiện các vết loét từ khi chúng mới bắt đầu. Vì vậy, bạn phải thường xuyên kiểm tra tất cả các vùng da. Quan sát thường xuyên giúp phát hiện sớm các thay đổi trên da, cụ thể là vùng da đỏ, sưng viêm,… hỗ trợ phát hiện từ sớm, giúp cho việc điều trị hiệu quả hơn.

6. Dinh dưỡng hợp lý

Chế độ ăn đầy đủ dinh dưỡng sẽ giúp cải thiện sức đề kháng ở người già, vừa chống chọi sự xâm nhập từ các tác nhân từ bên ngoài môi trường, vừa giúp vết loét mau lành.

Một chế độ ăn dinh dưỡng phải đảm bảo đầy đủ vitamin, chất xơ, đạm, khoáng chất. Tốt nhất bạn nên lựa chọn các thực phẩm tốt để lấy các chất dinh dưỡng này, ví dụ như bổ sung vitamin và chất xơ từ rau củ, hoa quả. Vì hệ tiêu hóa của người già hấp thụ kém nên lấy đạm từ cá thay vì thịt vì chúng dễ tiêu hóa và hấp thụ hơn.

☛ Tham khảo đầy đủ tại: Da bị lở loét nên ăn gì kiêng gì để nhanh khỏi?

Ngoài ra, làn da của người già thường có xu hướng khô và nứt nẻ nên cần uống nhiều nước để cung cấp độ ẩm cho da.

Trên đây là những lưu ý trong quá trình điều trị loét da cho người già giúp vết loét nhanh lành, ngăn ngừa nguy cơ tái phát. Bài viết đã cho chúng ta biết vì sao loét da thường xảy ra ở người già. Từ đó bạn cần chủ động trong việc phòng ngừa.

Ngoài ra nếu phát hiệu bất kỳ dấu hiệu khác thường nào trên da đặc biệt là những mảng đỏ, da sưng tấy, đau đớn thì nên báo ngay cho bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Nếu chủ quan để tình trạng loét da tiến triển nặng có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm ảnh hưởng đến sức khỏe, tâm lí, thậm chí là tính mạng của người bệnh.