Loét tỳ đè có thể xảy ra ở mọi đối tượng nhưng chúng phổ biến hơn ở người cao tuổi, bệnh nhân gặp khó khăn trong vận động, bị liệt,… Chứng bệnh không chỉ tiến triển nhanh mà còn gây đau đớn, ảnh hưởng đến cuộc sinh hoạt của người bệnh và việc chăm sóc vết loét tỳ đè luôn đòi hỏi sự cẩn thận, tỉ mỉ và kỹ càng. Tuy nhiên, loét tỳ đè vẫn có thể được chữa khỏi nếu phát hiện ra sớm và biết cách chăm sóc đúng. Hãy cùng tìm hiểu phương pháp chăm sóc điều trị loét tỳ đè qua bài viết dưới đây!
Mục lục
Loét tỳ đè hình thành do đâu?
Để tìm được phương pháp điều trị loét tỳ đè phù hợp, trước hết người bệnh cần biết rõ nguyên nhân do đâu hình thành nên vết loét tỳ đè trên da.
Loét tỳ đè là những vết loét trên da gây bởi tình trạng đè ép lâu ngày lên mô nằm giữa một mặt phẳng cứng với chỗ lồi xương. Do áp lực đè ép lâu ngày nên mạch máu dưới da bị tắc nghẽn, máu lưu thông không bình thường. Các tế bào da sẽ chết khi không được cung cấp đủ oxy và các chất dinh dưỡng. Từ đó da bị hoại tử hình thành nên vết loét trên bề da. Vì vậy, áp lực tỳ đè là nguyên nhân chính gây nên loét tỳ đè.
Ngoài áp lực đè nén là nguyên nhân chính gây loét da, một số yếu tố khác cũng là tăng nguy cơ xuất hiện một vết loét tỳ đè là :
- Mắc các bệnh nền: Tiểu đường, xơ vữa động mạch,
- Người không có khả năng vận động: Người cao tuổi sức khỏe yếu, người bị liệt, người sống thực vật, người bị tai biến mạch máu não,…
- Vệ sinh không sạch sẽ: Vùng da bị tỳ đè thường bí bách, không được vệ sinh sạch sẽ, đặc biệt là vùng da mông, xương cụt rất dễ bị rây rớt chất thải của người bệnh ra vết loét.
- Chế độ dinh dưỡng kém: Chế độ ăn không đầy đủ các chất dinh dưỡng, khả năng tự lành của da kém, từ đó làm tăng nguy cơ mắc loét tỳ đè.
- Người thừa cân: Trọng lượng dư thừa gây áp lực lớn đến những vùng da bị tỳ đè khiến chúng dễ bị tổn thương.
- Độ ẩm: Độ ẩm quá mức khiến cũng làm tăng nguy cơ loét tỳ đè ở người bệnh.
➤ Để tìm hiểu chi tiết hơn về nguyên nhân gây ra hãy đọc tại bài viết: Loét do tì đè là gì?
Loét tỳ đè có nguy hiểm không?
Loét tỳ đè là tình trạng hoại tử hoại tử da và các mô bên dưới da, chúng có thể ăn sâu vào tận cơ, xương. Nếu không điều trị kịp thời, loét tỳ đè có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm, thậm chí đe dọa tính mạng của bệnh nhân. Một số biến chứng thường gặp ở người bị loét tỳ đè kéo dài bao gồm:
- Viêm mô tế bào: Viêm mô tế bào là tình trạng nhiễm trùng da ở lớp hạ bì và các mô dưới da. Vùng da bị tổn thương sẽ sưng, đỏ và thường có cảm giác đau cũng như ấm, nóng khi chạm vào. Tuy nhiên những người bị tổn thương thần kinh thường không có cảm giác đau ở khu vực bị ảnh hưởng bởi viêm mô tế bào.
- Nhiễm trùng xương khớp: Loét tỳ đè bị nhiễm trùng có thể ăn sâu vào tận xương khớp gây nhiễm trùng xương khớp. Nhiễm trùng khớp (viêm khớp nhiễm trùng) có thể làm hỏng sụn và mô. Còn nhiễm trùng xương (viêm tủy xương)làm giảm chức năng của khớp và các chi.
- Nhiễm trùng huyết: Nhiễm trùng huyết là một trong những biến chứng nguy hiểm của loét tỳ đè. Rất hiếm trường hợp loét tỳ đè dẫn đến nhiễm trùng huyết, tuy nhiên nếu thực sự xảy ra, nhiễm trùng huyết sẽ gây nguy hiểm đến tính mạng của người bệnh.
- Ung thư: Trường hợp loét tỳ đè mãi không khỏi, vết loét không lành, nguy cơ cao tổn thương sẽ phát triển thành một loại ung thư biểu mô tế bào vảy.
Bấm vào đây để được chuyên gia tư vấn trực tiếp
Cách chăm sóc điều trị loét tỳ đè
Điều trị vết loét do tỳ đè cần tập trung vào hai mục tiêu bao gồm thúc đẩy nhanh quá trình lành vết thương và ngăn ngừa biến chứng có thể xảy ra. Tùy thuộc vào giai đoạn và tình trạng của vết loét mà lựa chọn cách điều trị khác nhau.
Để quá trình điều trị trở nên dễ dàng và đạt hiệu quả cao hơn, bác sĩ sẽ chia mức độ tổn thương của loét tỳ đè thành 4 giai đoạn:
- Giai đoạn I: Vùng da bị tỳ đè nổi vết rộp màu hồng (không mất da)
- Giai đoạn II: Trên da xuất hiện các mụn nước hoặc hình thành vết loét mở làm mất một phần lớp da. Vết loét có thể đau hoặc không đau, mềm hoặc cứng hơn so với vùng da xung quanh vết loét.
- Giai đoạn III: Toàn bộ lớp da mất đi, làm lộ mô mỡ bên dưới, nhưng không lộ xương, gân hay cơ. Vết loét đóng vảy nhưng chưa đủ lấp đầy phần da đã mất.
- Giai đoạn IV: Mất toàn bộ mô da và dưới da, làm lộ cả cơ và xương. Vết loét có thể sâu đến cả gân và khớp.
Loét da giai đoạn 1,2 có thể điều trị chữa lành bằng các biện pháp xử lý vết thương thông thường. Trong khi loét 3,4 ở mức độ nặng hơn cần can thiệp ngoại khoa. Vì vậy, một số biện pháp điều trị loét tỳ đè bao gồm:
- Giảm áp lực
- Chăm sóc vết thương tại chỗ
- Thuốc
- Phẫu thuật
Cụ thể, tìm hiểu chi tiết từng phương pháp điều trị như sau
1. Giảm áp lực lên da
Áp lực lên da quá lớn trong thời gian dài chính là nguyên nhân nhân gây nên loét da tỳ đè. Vì vậy, giảm áp lực đè ép là biện pháp đầu tiên mà người bệnh cần nghĩ tới trong quá trình điều trị loét tỳ đè. Biện pháp điều trị này giúp loại bỏ trực tiếp nguyên nhân dẫn đến loét tỳ đè.
Hai phương pháp phổ biến nhất được dùng thường xuyên giúp giảm áp lực lên vị trí tỳ đè là:
Thường xuyên thay đổi tư thế cho bệnh nhân
Đối với người mất khả năng vận động, xuất hiện loét ở các vị trí tỳ đè cần thường xuyên thay đổi tư thế. Tần suất thay đổi liên tục, ví dụ đối với bệnh nhân nằm thì sau 2h nên đổi tư thế khác cho người bệnh. Ngược lại đối với người ngồi xe lăn thì tần suất xoay trở cần thường xuyên hơn, khoảng 15 phút/lần.
Cách làm này tránh tỳ đè lên da trong thời gian dài, đồng thời làm cho những vùng da bị tỳ đè được tiếp xúc với không khí làm bề mặt da được thông thoáng.
Dùng đệm giảm áp
Người bệnh có thể sử dụng một số dụng cụ hỗ trợ làm giảm áp lực lên vết loét như đệm khí, đệm nước,… Những loại đệm này giúp giảm áp lực lên vết loét bằng cách phân phối áp lực lên toàn thân, từ đó sẽ không có vị trí nào bị đè ép quá mức.
Ngoài ra, khi bạn ấn vào đệm, hơi và nước trong đệm sẽ di chuyên khiến cho cơ thể được vận động theo, tác dụng tương tự như khi thay đổi tư thế cho người bệnh mà không tốn sức lực.
➤ Tham khảo đầy đủ tại: Đệm chống lở loét
2. Chăm sóc loét tỳ đè tại chỗ
Biện pháp chăm sóc tại nhà thường áp dụng cho người có vết loét tỳ đè ở mức độ nhẹ, cụ thể là giai đoạn 1,2. Các bước tiến hành thực hiện chăm sóc loét tỳ đè tại chỗ bao gồm:
Bước 1: Loại bỏ mô hoại tử
Để vết loét tỳ đè nhanh hồi phục, các mảng mô hoại tử, dịch tiết, mủ vàng cần được loại bỏ – đây là bước cần thiết để làm sạch mầm bệnh, đồng thời giúp các bước sau hấp thụ tốt hơn.
Đối với vết loét nhẹ, có thể sử dụng một chiếc nhíp sạch đã được sát khuẩn để gắp bỏ dị vật có trên miệng vết loét như: da chết, mủ vàng, dịch khua, các sợi lông từ quần áo, chăn màn dính vào.
Nếu vết loét nặng hơn, cần can thiệp y tế để bóc tách phần da bị hoại tử. Đây là thủ thuật y tế khó, cần được thực hiện bởi bác sĩ có chuyên môn tại cơ sở y tế tốt để đảm bảo quá trình điều trị diễn ra suôn sẻ, thuận lợi.
Bấm vào đây để được chuyên gia tư vấn trực tiếp
Bước 2: Sát khuẩn vết loét
Sau khi đã loại mô hoại tử, cần làm sạch vết loét bằng dung dịch sát khuẩn phù hợp. Loét tỳ đè có nguy cơ nhiễm trùng cao nên bước sát khuẩn rất quan trọng, nó giúp ngăn chặn vi khuẩn xâm nhập gây nhiễm trùng vết loét, ngăn ngừa biến chứng có thể xảy ra đồng thời đẩy nhanh quá trình phục hồi.
Một số lưu ý khi lựa chọn dung dịch sát khuẩn:
- Hiệu quả nhanh, tiêu diệt được nhiều mầm bệnh.
- Không chứa cồn: Vì những sản phẩm có nhiều cồn gây xót khi sử dụng.
- Không chứa hydrogen peroxide hoặc iốt: Những chất hóa học này không dùng được trên vết loét hở vì nó khiến loét lâu lành hơn.
- Thúc đẩy vết loét nhanh lành.
- Không gây tác dụng phụ khi dùng trong thời gian quá lâu.
Dung dịch rửa và làm sạch da hư tổn Nacurgo (chai xanh) là sản phẩm hiếm hoi trên thị trường hiện nay có khả năng đáp ứng đầy đủ những tiêu chí trên. Với những thành phần kháng khuẩn được chiết xuất tự nhiên kết hợp với công nghệ điện hóa đem lại khả năng sát khuẩn nhanh, mạnh nhưng vẫn vô cùng an toàn. Vì thế, để xử lí những vết thương lâu lành như vết loét tỳ đè sử dụng dung dịch rửa vết thương Nacurgo chính là lựa chọn tối ưu nhất.
Bước 3: Che phủ vết loét
Việc cuối cùng trong giai đoạn xử lý vết loét là băng bó vết thương để ngăn cản sự xâm nhập của vi khuẩn, đồng thời cũng giúp vùng da bị loét không ma sát trực tiếp với quần áo, đệm giường.
Tuy nhiên, băng gạc không được khuyến khích để điều trị vết loét do tì đè vì chúng có thể gây bít tắc, hầm bí vùng da bị loét. Điều này có thể khiến loét tỳ đè mãi không lành, thậm chí còn tiến triển tệ hơn.
Giải pháp hiệu quả cho những khó khăn này là sử Màng sinh học bảo vệ, tái tạo da tổn thương Nacurgo (chai vàng).
Nacurgo là sản phẩm đầu tiên trên thị trường Việt Nam ứng dụng thành công công nghệ màng sinh học Polyesteramide có tác dụng là một hàng rào ngăn cản sự xâm nhập của vi khuẩn, ngăn thấm nước, bảo vệ tốt cho vết thương hở.
Đặc biệt, công nghệ màng sinh học Polyesteramide siêu thoáng, vẫn che phủ vết loét nhưng không khiến vết thương vẫn được thông thoáng, tăng khả năng phục hồi.
Ngoài ra, màng sinh học Polyesteramide có khả năng tự phân hủy sau 4-5 tiếng, vì vậy người bệnh hoàn toàn không còn lo lắng về vấn đề đau đớn hay mất thời gian khi thay băng gạc thông thường. Giờ đây người bệnh chỉ cần xịt một lớp mới lên là đã có ngay một “lớp bông gạc mới” với tính tăng tự phân hủy mà lại thông thoáng cho vết loét.
Nacurgo còn chứa tình nghệ Nano và tinh chất trà xanh có tác dụng sát khuẩn nhẹ, chống oxy hóa, ngăn ngừa thâm sẹo để lại.
Để tìm mua Nacurgo bạn có thể liên hệ các nhà thuốc phân phối trên toàn quốc “TẠI ĐÂY”
Hoặc Click đặt hàng online giao tận nhà “TẠI ĐÂY”
4. Kiểm soát cơn đau và nhiễm trùng
Trong một số trường hợp nhất định, tình trạng loét tỳ đè tiến triển nặng hơn có thể gây đau hoặc bị nhiễm trùng thì bên cạnh việc xử lý, chăm sóc vết loét tại chỗ, bác sĩ sẽ chỉ định sử dụng thuốc để điều trị loét tỳ đè.
Tùy vào tình trạng của vết loét mà bác sĩ sẽ chỉ định loại thuốc phù hợp. Hai nhóm thuốc bác sĩ thường dùng là:
Thuốc giảm đau
Loét tỳ đè ban đầu thường rất khó phát hiện vì hầu hết người bệnh đều bị mất cảm giác. Tuy nhiên, ở những bệnh nhân còn cảm giác, loét tỳ đè sẽ gây đau đớn. Vết loét càng rộng, càng sâu thì cảm giác đau càng nhiều.
Bác sĩ sẽ đánh giá mức độ đau của bệnh nhân, từ đó đưa ra loại thuốc phù hợp. Cụ thể:
- Đối với tình trạng đau nhẹ và vừa, có thể sử dụng các thuốc giảm đau thông thường như paracetamol, ibuprofen, diclofenac,…
- Đối với tình trạng đau kèm triệu chứng viêm như xuất hiện mủ vàng, da sưng tấy, đỏ nền da xung quanh,… thì cần sử dụng các thuốc giảm đau có tác dụng chống viêm cao như Steroid
Thuốc kháng sinh
Trong quá trình điều trị, loét tỳ đè có nguy cơ nhiễm trùng cao do vi khuẩn, nấm có thể xâm nhập vào vết loét. Khi bị bội nhiễm, loét tỳ đè sẽ có dấu hiệu bắt đầu lan rộng, xuất hiện mủ trắng, bốc mùi tanh khó chịu, tình trạng đau tăng lên, kèm theo các cơn sốt dai dẳng,… Vì vậy, bác sĩ buộc phải kê một số loại thuốc kháng sinh để ngăn ngừa nhiễm trùng nặng thêm.
Một số loại thuốc kháng sinh thường dùng như:
- Nhóm thuốc beta – lactamin: penicillin, ampicillin, amoxicillin, cephalosporin,..
- Nhóm aminoglycosid: streptomycin, kanamycin,…
- Nhóm quinodo: offloxacin, ciprofloxacin,…
➤ Tham khảo thêm trong bài viết: Thuốc trị lở loét da cho người già!
5. Phẫu thuật trong tình trạng loét nghiêm trọng
Phương pháp phẫu thường được chỉ định khi loét tỳ đè bước sang giai đoạn 3,4. Lúc này tình trạng loét nghiêm trọng khi chúng ăn sâu vào tận xương, mất toàn bộ lớp da.
Điều trị phẫu thuật bao gồm:
- Làm sạch vết thương và đóng nó lại bằng cách đưa các mép của vết loét lại với nhau.
- Làm sạch vết thương và dùng vạt cơ, da từ vùng da lành gần đó để đóng vết loét. Trong đó, phẫu thuật ghép da chỉ được áp dụng trong 30% trường hợp là tổn thương dạng khu trú, nông.
Phẫu thuật loét do tỳ đè có thể là một thách thức, đặc biệt là vì hầu hết bệnh nhân có vết loét tỳ đè nặng, sức khỏe trong tình trạng kém.
Ngoài ra, sau phẫu thuật, người bệnh có thể phải đối mặt với một số rủi ro nhất định như:
- Mô da cấy ghép chết
- Nhiễm độc máu
- Nhiễm trùng xương (viêm tủy xương)
- Huyết khối tĩnh mạch sâu
Khi nào cần đưa người bệnh đến gặp bác sĩ?
Loét tỳ đè sẽ được điều trị dứt điểm nếu người bệnh phát hiện ra sớm. Ngược lại, nếu để bệnh tiến triển nặng sẽ gây khó khăn cho việc điều trị. Đặc biệt, khi vết loét nhiễm trùng ăn sâu vào xương sẽ gây nhiều biến chứng nguy hiểm đến tính mạng.
Vì vậy, khi chăm sóc cho người bệnh có loét tỳ đè, cần chú ý quan sát biểu hiện của vết loét, nếu xuất hiện bất cứ dấu hiệu nào khác lạ dưới đây cần báo ngay cho bác sĩ chuyên khoa để tránh những hậu quả khôn lường:
- Mủ chảy ra từ vết loét
- Vết loét có mùi hôi khó chịu
- Vùng da xung quanh vết loét có màu đỏ, ấn vào sẽ có cảm giác đau
- Vùng da gần miệng vết loét sưng lên, sờ vào sẽ thấy ấm
- Cơn sốt đi kèm là dấu hiệu của nhiễm trùng vết thương
Bệnh nhân xuất hiện các dấu hiệu bên trên tức là vết thương đã nhiễm trùng, cần lập lức báo lại ngay cho bác sĩ hoặc đưa người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất để được cấp cứu kịp thời.
Lưu ý trong chăm sóc bệnh nhân có loét tỳ đè
Loét tỳ đè rất khó để điều trị khỏi hoàn toàn do hầu hết nhưng người mắc bệnh đều là đối tượng có sức khỏe yếu hoặc tuổi đã cao. Vì vậy, quá trình chăm sóc cho người bị loét tỳ đè rất quan trọng.
Để quá trình điều trị loét tỳ đè hiệu quả hơn, hạn chế được các biến chứng có thể xảy ra. Điều này còn phụ thuộc vào kỹ năng và thái độ của người trực tiếp chăm sóc bệnh nhân. Một số vấn đề cần lưu ý bao gồm:
1. Tăng cường lưu thông máu
Những người bị loét tỳ đè phần lớn là người cao tuổi và những người mất khả năng vận động, máu không lưu thông dẫn tới loét da. Khắc phục tình trạng này bằng cách xoa bóp thường xuyên những vùng chịu áp lực tỳ đè như tay, chân, lưng, hông,… để tăng cường lưu thông máu.
2. Xoay trở, di chuyển tư thế
Nằm ngồi một chỗ quá lâu làm tắc nghẽn mạch máu, máu không lưu thông là nguyên nhân chính gây loét tỳ đè. Vì vậy người chăm sóc cần chú ý thường xuyên thay đổi tư thế, cụ thể tư thế nằm cần xoay trở 2 giờ một lần, tư thế ngồi xoay trở sau 15 phút. Điều này tránh áp lực tỳ đè lên da trong thời gian dài. Lưu ý xoay trở tư thế cần làm đều 2 bên, động tác nhẹ nhàng, tránh tác động mạnh vào vùng da bị tổn thương khiến vết loét trở nên trầm trọng hơn.
3. Chăm sóc da
Giữ cho da sạch sẽ, khô ráo bằng cách vệ sinh tắm rửa thường xuyên, thay quần áo hàng ngày.
Đối với những bệnh nhân đại tiểu tiện không tự chủ, người chăm sóc cần vệ sinh thật sạch sẽ, tránh tình trạng ẩm ướt và vi khuẩn xâm nhập làm vết loét nặng hơn.
Thường xuyên dưỡng ẩm cho da, không để da quá ẩm hay quá khô.
4. Dinh dưỡng
Dinh dưỡng là nhân tố thiết yếu trong phòng ngừa và quản lý loét tỳ đè rất tốt. Một thực đơn đầy đủ các chất dinh dưỡng giúp cải thiện sức đề kháng đối với tác nhân từ bên ngoài môi trường, đồng thời thúc đẩy quá trình làm lành của vết loét.
Người đang có vết loét do tỳ đè cần bổ sung đạm, vitamin A,C,E, khoáng chất và các yếu tố vi lượng. Ngoài ra, uống đủ 2-2,5 lít nước mỗi ngày giúp tăng cường độ ẩm tự nhiên cho da, ngăn ngừa tình trạng khô da hoặc căng da quanh vết loét.
Kết luận: Bài viết trên cung cấp những thông tin về cách điều trị và chăm sóc cho người bị loét tỳ đè. Thực chất quá trình điều trị loét tỳ đè không khó khăn như bạn nghĩ nếu như bạn chú trọng ở giai đoạn chăm sóc bệnh nhân. Điều này giúp quá trình điều trị xảy ra nhanh hơn, đạt hiệu quả tốt hơn. Để được tư vấn trực tiếp về lở loét bàn chân do tiểu đường và các vết loét da khác, liên hệ tổng đài 1800 6626 (miễn cước trong giờ hành chính).
Để mua sản phẩm Nacurgo dạng xịt chính hãng bạn có thể làm theo các cách sau:
Cách 1: Đặt hàng online theo giá niêm yết “TẠI ĐÂY”
Cách 2: Mua hàng tại các đại lý nhà phân phối thuốc chính hãng. Để biết thông tin các nhà thuốc gần khu vực mình sống, bạn có thể xem tại “ĐIỂM BÁN NACURGO”
Cách 3: Mua hàng qua hotline 1800.6626 nhân viên tư vấn sẽ tư vấn cho bạn và lấy thông tin nhận hàng.
Phạm Quốc Toàn đã bình luận
Chuyên Gia Tư Vấn đã bình luận
Nacurgo cảm ơn bạn đã tin tưởng sản phẩm nhé. Chúc vết thương của nội mau lành và chúc cho nội thật nhiều sức khỏe nhé!
Thanh Hằng đã bình luận
Lại Thủy đã bình luận
Nacurgo.vn đã bình luận
Nacurgo cảm ơn Thủy vì trải nghiệm tuyệt vời này. Chúc bà của bạn nhiều sức khỏe và vết loét da sẽ lành lại hoàn toàn nhé
Chuyên gia tư vấn đã bình luận
Nacurgo xanh rửa, sát khuẩn vết thương đáp ứng đầy đủ các yêu cầu...Xem thêm
Bài viết liên quan
Người già bị loét da: nguyên nhân và phương pháp điều trị đúng!
Chữa loét da cho người già thế nào cho hiệu quả?
Lở loét lưng, chú ý cách chăm sóc và điều trị đúng!
Loét da chân: nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị!
Loét da không lành do đâu, xử lý triệt để bằng cách nào?
Câu hỏi thường gặp