Những năm trở lại đây, tình trạng kiến ba khoang hoành hành ở nhiều khu dân cư gây ảnh hưởng không nhỏ đến tâm lý và sức khỏe của người dân. Thực tế đã ghi nhận rất nhiều trường hợp nhập viện với tổn thương bỏng nghiêm trọng do bị kiến ba khoang tấn công. Để hiểu rõ hơn về tác hại của loài kiến này, cũng như cách phòng tránh và điều trị vết bỏng kiến ba khoang, mời bạn tham khảo bài viết dưới đây.
Mục lục
Điều cần biết về kiến ba khoang
Kiến ba khoang là gì?
Kiến ba khoang hay còn được gọi với những tên khác như: kiến nhốt, kiến gạo, kiến lác, cằm cặp,… là loài kiến có cánh, xuất hiện phổ biến ở các vùng khí hậu ẩm ướt. Loài kiến này có đầu nhỏ, thân hình thon dài, trông giống như hạt thóc. Kích thước chiều dài khoảng 7 – 10 mm, chiều ngang 2 – 5 mm.
Kiến ba khoang có thân hình được chia thành các khoang với màu cam và đen xen kẽ. Phần đầu và bụng dưới có màu cam. Phần ngực và bụng trên có màu đen. Chúng có 1 đôi râu chia đốt hướng về phía trước, 3 đôi chân và 2 đôi cánh. Bên ngoài cùng là đôi cánh ngắn và cứng. Dấu phía dưới là đôi cánh mỏng, dài và trong suốt. Mặc dù là loài kiến có cánh, nhưng chúng chủ yếu di chuyển bằng cách bò và thường bò rất nhanh.
Kiến ba khoang thường sống thành bầy ở các bãi cỏ, vườn cây, ruộng lúa, bãi rác thải, các công trình đang xây dựng,… Chúng xuất hiện nhiều vào thời điểm đầu mùa mưa và bị hấp dẫn bởi ánh sáng đèn. Sau cơn mưa, nước ngập úng làm chúng không còn nơi cư trú. Vì vậy, kiến ba khoang sẽ theo ánh đèn điện bay vào nhà, đậu vào quần áo, chăn màn, giường chiếu, khăn mặt,…
Độc tố từ kiến ba khoang
Theo các nghiên cứu khoa học, nọc kiến ba khoang có chứa độc tố Pederin (C24H43O9N). Đây là chất có độc tính mạnh gấp 12 – 15 lần nọc của rắn hổ. Tuy nhiên, vết kiến cắn chỉ có diện tích tiếp xúc nhỏ và ở ngoài da nên chưa đủ gây chết người như nọc rắn.
Chất Peredin trong kiến ba khoang chủ yếu gây bỏng rát da, dễ gây nhầm lẫn với tổn thương trong bệnh Zona thần kinh. Bạn nên chú ý các đặc điểm dưới đây để có thể nhận biết đúng vết bỏng do kiến ba khoang.
☛ Tham khảo thêm tại: Vết thương bỏng do kiến ba khoang gây ra!
Cách nhận biết đúng vết bỏng kiến ba khoang
Thực tế cho thấy, gần như 100% người bị kiến đốt sẽ xuất hiện những vết đỏ dài khoảng 1 – 5 cm, rộng khoảng 3 – 10mm và nổi cộm trên da. Quan sát kĩ sẽ thấy có những mụn nước phồng rộp ở giữa vết thương. Đôi khi, xuất hiện xen kẽ các vết lõm hình tròn hay hình bầu dục. Nếu bị kiến đốt ở vùng bẹn, nách thì có thể thấy tổn thương có dạng đối xứng.
Cảm giác đầu tiên bạn sẽ cảm nhận được sau khi tiếp xúc với chất Pederin từ kiến ba khoang là da căng, ngứa và rát. Sau đó, vùng da tổn thương sẽ đỏ dần, ngày càng đậm hơn. Khoảng sau 6 – 12 giờ, vùng da này sẽ bị sưng nề và có các vệt đỏ cộm hẳn lên trên bề mặt da, mọng nước.
Trong khoảng 1 – 3 ngày sau, mụn nước sẽ chuyển dần thành vết phỏng nước và phỏng mủ. Người bệnh sẽ có hợp bị kiến ba khoang đốt ở vùng bẹn, nách hay cổ thì có thể gây sốt hoặc nổi hạch ở các vùng đó. Còn nếu không may bị kiến đốt ở vùng mắt thì có thể bị sưng cả 2 mắt, thường sau khoảng 3 ngày mới đỡ sưng.
Vết phỏng mủ phát triển qua 3 ngày thì sẽ đóng vảy lại và khô dần, sau đó để lại những vết thâm trên da. Thông thường, vết bỏng do kiến ba khoang mất từ 4 – 20 ngày để hồi phục hoàn toàn. Cũng có một số ca bệnh chỉ bị đỏ và ổi các mụn nước lấm tấm trên da mà không phát triển thành phỏng nước hay phỏng mủ. Những trường hợp này chỉ sau 3 – 5 ngày là sẽ không còn cảm thấy đau và ngứa nữa.
Cách xử lý vết bỏng kiến ba khoang nhanh và đúng
Để hạn chế được tối đa những biến chứng nặng nề từ vết đốt của kiến ba khoang, bạn cần phải thật bình tĩnh để xử lý vết thương một cách nhanh chóng và hợp lý nhất. Sau đây là gợi ý các bước xử lý vết bỏng kiến ba khoang nhanh và đúng cách mà bạn nên tham khảo để đảm bảo an toàn cho bản thân cũng như người thân trong gia đình.
Bước 1: Loại bỏ kiến ngay lập tức
Sau khi bị đốt, khả năng cao kiến ba khoang sẽ vẫn còn bám trên người bạn. Việc bắt buộc phải làm lúc này là loại bỏ và giết chúng ngay. Lý do là để tránh bị tấn công tiếp ở những vị trí khác, đồng thời đảm bảo an toàn cho những người xung quanh.
Đơn giản nhất là bạn có thể cử động mạnh để kiến rơi ra khỏi người. Hoặc có thể dùng một tờ giấy để kiến bò sang rồi sau đó giết chúng. Tuyệt đối không được dùng tay không đập kiến và chà xát trên người, vì xác kiến cũng chứa chất độc và sẽ làm tổn thương da bạn nhiều hơn.
Bước 2: Rửa sạch vết thương
Để tránh khả năng chất độc ăn lan rộng và ăn sâu xuống dưới da, bạn nên rửa vết thương trực tiếp dưới vòi nước mát từ 10 – 15 phút. Sau đó, cần rửa vết thương bằng xà phòng để làm dịu và làm sạch nọc độc của kiến.
Khi rửa vết thương, bạn cần hết sức nhẹ nhàng, không làm vỡ các mụn nước để tránh gây thêm đau rát, ngăn độc tố lây lan sang các vùng da lân cận và giảm nguy cơ nhiễm trùng.
Bước 3: Sát trùng vết thương
Tổn thương do kiến ba khoang là loại vết thương hở nên việc sát trùng là vô cùng quan trọng. Bạn nên dùng Dung dịch rửa, làm sạch da hư tổn Nacurgo (chai xanh) để sát trùng vết thương. Việc làm này giúp giảm bớt các tác nhân gây kích ứng trên da, rút ngắn đáng kể thời gian hồi phục tổn thương.
Bạn cũng nên sử dụng thêm các loại thuốc mỡ kháng sinh bôi lên vết bỏng do kiến ba khoang để hạn chế nguy cơ nhiễm trùng, nhiễm khuẩn và giúp vết thương nhanh lành hơn.
☛ Tham khảo thêm: Bị bỏng bôi thuốc gì cho nhanh khỏi mau lành?
Bước 4: Màng sinh học bảo vệ, tái tạo da tổn thương Nacurgo (chai vàng) băng vết bỏng dạng xịt giúp mau lành, tránh để lại sẹo
Tương tự như các loại bỏng khác, vết bỏng do kiến ba khoang đốt cũng cần băng bó cẩn thận để vết thương được bảo vệ trước các tác nhân ngoài môi trường. Tuy nhiên, việc dùng băng gạc để băng bó thật sự không phải là giải pháp tối ưu đối với loại tổn thương này.
Dung dịch xịt tạo màng sinh học Nacurgo được sản xuất với nhiệm vụ hàng đầu là bảo vệ các vết thương hở, hạn chế nguy cơ nhiễm khuẩn, nhiễm trùng thứ phát. Bên cạnh đó, với công nghệ sản xuất tiên tiến, Nacurgo còn giúp đẩy nhanh quá trình hồi phục tổn thương trên da và giảm nguy cơ hình thành thâm sẹo.
Xịt Nacurgo mang đến hiệu quả bảo vệ và phục hồi vết bỏng kiến ba khoang
Thành phần chính của dung dịch xịt Nacurgo bao gồm:
Màng Polyesteramide (PEA): Có khả năng tự phân hủy, không thấm nước, đóng vai trò như một “hàng rào” vật lý vững chắc ngăn cản sự xâm nhập của các loại vi khuẩn. Màng PEA có nhiệm vụ dự trữ và phân phối từ từ các dược chất qua da, thúc đẩy hình thành mao mạch và tế bào giúp vết thương nhanh chóng hồi phục.
Tinh nghệ Nano (Nano Curcumin): Có tác dụng kháng khuẩn, chống viêm, hạn chế hình thành sẹo. Bản chất chính là tinh chất Curumin trong củ nghệ tươi, tuy nhiên tinh nghệ Nano được bào chế với kích thước siêu nhỏ, chỉ từ 30 – 100 nm, giúp mang đến hiệu quả gấp 100 lần so với tinh nghệ thường.
Tinh chất trà xanh (Camellia Sinensis extract): Chứa nhiều hợp chất có lợi cho quá trình hồi phục tổn thương của da. Có khả năng sát khuẩn nhẹ, chống oxy hóa, dọn sạch các gốc tự do và tế bào chết; thúc đẩy quá trình tạo hạt và mô mới tại vùng da tổn thương.
Để tìm mua Nacurgo bạn có thể liên hệ các nhà thuốc phân phối trên toàn quốc “TẠI ĐÂY”
Hoặc đặt hàng online giao tận nhà “TẠI ĐÂY”
Cách phòng tránh kiến ba khoang hiệu quả
Để giảm thiểu tối đa tình trạng kiến ba khoang đốt người, Cục Y tế dự phòng khuyến cáo người dân, nếu thấy sự xuất hiện của kiến ba khoang trong khu vực sinh sống thì nên thay đèn huỳnh quang bằng đèn có ánh sáng màu vàng. Sở dĩ làm vậy là vì kiến ba khoang rất thích ánh sáng đèn huỳnh quang.
Khi đi ra ngoài nhà, đặc biệt là khi đi đến các khu dân cư nhiều ánh đèn, vùng gần đồng ruộng, gần công trình đang thi công, bạn nên đội mũ, đeo khẩu trang, mặc quần áo dài tay để hạn chế sự tiếp xúc với côn trùng.
Để ngăn cản kiến ba khoang vào nhà và tấn công, bạn có thể áp dụng một số cách sau đây:
- Sử dụng lưới chống côn trùng che chắn các cửa sổ, cửa ra vào, thông gió.
- Hạn chế tối đa đèn điện vào ban đêm để tránh thu hút kiến.
- Thường xuyên vệ sinh môi trường xung quanh: phát quang cây cỏ, bụi rậm; giữ vệ sinh nhà cửa sạch sẽ, gọn gàng,…
- Nên treo rèm cửa.
- Duy trì thói quen ngủ màn.
- Tập thói quen giũ quần áo, khăn mặt, chăn màn trước khi sử dụng để tránh trường hợp kiến ba khoang ẩn nấp trong đó và tấn công bạn.
Bị kiến ba khoang đốt vô cùng nguy hiểm. Nếu không sơ cứu đúng cách và kịp thời thì sẽ gây tổn thương nghiêm trọng đến sức khoẻ, đặc biệt là trẻ nhỏ. Chính vì vậy, bạn nên trang bị cho bản thân những kiến thức cần thiết nhất để có thể phòng ngừa và đối phó với loài côn trùng này. Nếu còn thắc mắc về bất cứ vấn đề nào, bạn hãy liên hệ theo đường dây nóng 1800.6626 để được các chuyên gia của chúng tôi hỗ trợ tư vấn!
Tài liệu tham khảo:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4177629/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4357090/
https://escholarship.org/uc/item/8b58k49j
Thanh Vân đã bình luận 
Chuyên Gia Tư Vấn đã bình luận 
