Người liệt giường là một trong những đối tượng dễ gặp phải loét da nhất. Đây không phải là một vấn đề hiếm gặp. Vậy đâu là cơ chế gây ra những vết loét ở bệnh nhân liệt giường và các chữa trị như thế nào. Hãy cùng Nacurgo.vn tìm hiểu tình trạng loét da do liệt giường nhé!
☛ Tham khảo trước: Người già bị loét da: nguyên nhân và cách chăm sóc!
Mục lục
1. Loét da do liệt giường là gì?
Bệnh nhân nằm liệt giường phải dành toàn bộ thời gian của mình để sinh hoạt trên giường do đó nguy cơ phải đối mặt với lở loét da là rất cao. Trên thực tế, tỷ lệ bị loét ở người nằm liệt giường đặc biệt là người cao tuổi lên tới 90%. Tình trạng này nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, loét da có thể tiến triển nặng hơn gây nhiễm trùng, thậm chí là hoại tử nghiêm trọng.
Vậy loét da do liệt giường là gì? Loét da do liệt giường là một loại loét do áp lực tỳ đè. Khi người bệnh không thể di chuyển, phải nằm liệt một chỗ trên giường trong thời gian dài, họ không thể tự lật người, thậm chí là cử động tay chân, mọi hoạt động đều cần đến sự trợ giúp của người thân. Điều này khiến cho các mô da và cơ phải chịu áp lực tỳ đè từ trọng lượng cơ thể, từ đó gây nên tình trạng lở loét da.
2. Nguyên nhân khiến người liệt giường bị loét da
Như đã trình bày ở trên loét da do liệt giường thực chất là một loại loét tỳ đè. Vậy nguyên nhân chính gây nên loét ở bệnh nhân liệt giường chính là áp lực tỳ đè. Ngoài ra, một số yếu tố khác như nhiệt độ, độ ẩm, lực ma sát,… cũng làm tăng nguy cơ loét da ở những bệnh nhân này. Cùng phân tích cụ thể các nguyên nhân sau:
Áp lực tỳ đè khi liệt giường
Áp lực tỳ đè là thủ phạm chính gây nên vết loét cho người liệt giường. Trọng lượng cơ thể đè ép lên các vùng da tiếp xúc trong thời gian dài khi người bệnh nằm liệt giường khiến cho mạch máu dưới da bị biến dạng, tắc nghẽn. Mạch máu bị chèn ép đồng nghĩa với các tế bào da tại vùng bị tỳ đè sẽ không được cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết, chúng sẽ chết dần và hình thành lở loét.
☛ Tìm hiểu thêm: Loét tỳ đè là gì?
Ngoài ra, các yếu tố nguyên nhân khác cũng làm tăng nguy cơ loét da do liệt giường bao gồm:
Ma sát
Khi các tế bào da ở vùng bị tỳ đè đã yếu do không được cung cấp đủ các chất dinh dưỡng thì chúng rất dễ bị tổn thương dù là những tác động nhỏ nhất. Cụ thể, những phần da lưng, mông, gót chân sẽ ma sát với giường khi người bệnh thay đổi tư thế gây những tổn thương nông dạng trợt da trên bề mặt, từ đó hình thành vết loét tạ vị trí này.
Nhiệt độ
Nhiệt độ cao kết hợp với tư thế thế nằm lâu của bệnh nhân liệt giường khiến cho các vùng da tiếp xúc không được thông thoáng, chúng dễ bị đổ mồ hôi, từ đó làm tăng nguy cơ hình thành vết loét. Đó là lý do vì sao loét da ở người liệt giường thường xảy ra vào mùa hè.
Độ ẩm
Độ ẩm cũng là một thủ phạm gây loét ở bệnh nhân liệt giường. Cụ thể, da ẩm ướt trong thời gian dài có thể gây tổn thương lớp biểu bì, hình thành vết loét. Sự ẩm ướt này là do mồ hôi ra nhiều, đại tiện không tự chủ, vết loét chảy nước.
Đặc biệt, độ ẩm là cao là môi trường thuận lợi cho vi khuẩn, nấm phát triển,…. Các vi sinh vật này khiến tình trạng lở loét thêm nặng, thậm chí là nhiễm trùng.
3. Đặc điểm của các vết loét da do liệt giường
Vì bệnh nhân bị liệt phải dành toàn bộ thời gian trên giường với tư thế nằm ngửa, dó đó, những vị trí dễ bị lở loét là vùng da mỏng bao bọc quanh xương nhô lên và phải tiếp xúc với lớp đệm giường, cụ thể là:
- Vùng xương cùng
- Hai bên xương bả vai
- Hai cùi chỏ
- Hai gót chân
- Vùng da sau ót
Ban đầu, những vùng này sẽ không đau hoặc ít đau, sau đó chúng có sự thay đổi rõ ràng về màu sắc khi vùng da bị loét sẽ dần đỏ lên, vài ngày sau sẽ nổi mụn nước hoặc xuất hiện rộp da, y như triệu chứng của các vết bỏng. Những mụn nước này rất dễ trợt vỡ chỉ với tác động nhẹ hay ma sát với quần áo. Sau khi vỡ, mụn nước sẽ để lại các vết trợt biểu bì màu đỏ bầm rồi đen lại do hoại tử.
Ngoài ra, loét do liệt giường cũng có sự thay đổi về cấu trúc da mà bạn sẽ nhận thấy khi sờ vào. Vùng da bị loét lúc này sẽ lạnh hơn và mềm hơn so với vùng da xung quanh.
Loét da do liệt giường thông thường rất khó để phát hiện vì những vị trí xảy ra vết loét luôn nằm trong góc khuất, người bệnh sẽ không nhìn thấy nếu không được lật người lại để thay đổi tư thế. Đó là lý do nhiều trường hợp bệnh nhân bại liệt được phát hiện là loét da khi tình trạng vết loét đã lan rộng, chảy nước và bốc mùi khó chịu.
Đến lúc này, nếu vết loét vẫn không được chăm sóc và điều trị đúng cách, người bệnh có thể phải đối diện với các biến chứng nguy hiểm như nhiễm trùng, hoại tử, cụt chi, thậm chí là mất mạng.
4. Biến chứng nguy hiểm của loét do liệt giường
Loét da ở người liệt giường với đặc tính phát triển nhanh và khó phát hiện nên nguy cơ bệnh phân gặp phải các biến chứng nguy hiểm là rất cao. Cụ thể, các biến chứng có thể đe dọa đến người bệnh là:
- Hoại tử tổ chức xâm lấn sâu xuống tận xương: Loét da do liệt giường thường xảy ra ở những vị trí bí bách, đổ nhiều mô hôi. Điều này tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn xâm nhập gây hoại tử da. Các tế bào hoại tử này có thể xâm xâm lấn sâu xuống tận xương,
- Nhiễm trùng máu: Nhiễm trùng huyết là một trong những biến chứng nguy hiểm hàng đầu có thể đe dọa đến tính mạng của người bệnh. Ban đầu tình trạng nhiễm trùng có thể chỉ xảy ra ở da do vi khuẩn xâm nhập, nhưng lâu ngày không được điều trị, nhiễm trùng có thể ăn sâu vào máu gây nhiễm trùng huyết.
- Tử vong: Sau khi máu bị nhiễm trùng, vi khuẩn theo đường máu đi khắp cơ thể, làm tổn thương đến các cơ quan như gan, thận,… Từ đó, cơ thể suy yếu dần và dẫn đến tử vong.
5. Chăm sóc và điều trị loét da do liệt giường
Thấy được mức độ nguy hiểm của các biến chứng lo loét da ở bệnh nhân liệt giường gây ra, người bệnh cần thấy rằng việc điều trị tình trạng này là rất quan trọng, cần được thực hiện càng sớm càng tốt.
Vậy dưới đây là các biện pháp điều trị loét da do liệt giường, giúp bạn tránh được những biến chứng không đáng có:
Giảm áp lực trên da
Bởi nguyên nhân chính gây nên loét da ở người liệt giường là áp lực tỳ đè lên da trong thời gian dài. Do đó, loại bỏ trực tiếp nguyên nhân gây là một phương pháp điều trị hiệu quả.
Hai cách đơn giản, dễ thực hiện giúp làm giảm áp lực tỳ đè lên vết loét là:
Thay đổi tư thế thường xuyên: Thay đổi tư thế vừa giúp làm giảm áp lực đè nén lên da, vừa giúp da được thông thoáng, tránh bí bách gây đổ mồ hôi. Tốt nhất đối với bệnh nhân liệt giường thì sau 2h nên thay đổi tư thế một lần, Ngoài ra, người bệnh cũng cần chú ý đến tư thế nằm sao cho tránh tạo độ dốc vì chúng có thể gây trượt, khiến vết loét trở nên tồi tệ hơn.
Dùng đệm giảm áp: Một số đệm giảm áp lực được thiết kế riêng cho người liệt giường nhằm giảm áp lực lên vết loét bằng cách phân phối áp lực lên toàn thân.
☛ Tham khảo đầy đủ: Lựa chọn đệm chống loét tốt nhất!
Chăm sóc vết loét
Loét da do liệt giường rất dễ bị hoại tử, nhiễm trùng. Do đó, xử lý vết loét và chăm sóc vùng da bị loét cho bệnh nhân liệt giường là rất quan trọng.
Để làm được điều này, người bệnh cần lựa chọn được bộ sản phẩm chăm sóc phù hợp. Và Nacurgo là sản phẩm được các chuyên gia khuyên dùng cho trường hợp này. Dưới đây hướng dẫn 2 bước thực hiện để chăm sóc loét da liệt giường.
Bước 1: Làm sạch vết loét bằng dung dịch rửa Nacurgo
Do loét da ở bệnh nhân liệt giường thường được phát hiện khi chúng đã tiến triển nặng nên bước làm sạch luôn là bước quan trọng được ưu tiên mỗi khi thực hiện xử lý loét da.
Loét da liệt giường có có nguy cơ nhiễm trùng cao, nên dung dịch làm sạch phải là sự lựa chọn 2 trong 1 khi vừa các tác dụng diệt khuẩn mạnh nhưng đồng thời cũng không làm tổn thương đến vùng da bị loét.
Dung dịch rửa vết thương Nacurgo là sản phẩm làm sạch chuyên biệt khi đáp ứng cả 5 yếu tố “NGỪA KHUẨN – SẠCH NHẦY – AN TOÀN – MÁT DỊU – KHỬ MÙI”. Cụ thể:
Dung dịch nước điện hóa chứa các ion và chất oxy hóa, giúp tiêu diệt vi khuẩn một cách nhanh chóng. Đồng thời loại bỏ màng Biofilm, giúp loại bỏ dịch nhầy, từ đó làm sạch bề mặt vết loét.
Ngoài ra, các chiết suất khác từ trà xanh, lá trầu, lô hội, nghệ trắng,… cùng hoàn toàn lành tính với da, không gây đau xót khi sử dụng mà giúp tái tạo da một cách tự nhiên, thúc đẩy vết loét nhanh lành.
Cách sử dụng rất đơn giản, bạn chỉ cần rửa trực tiếp dung dịch lên vết loét. Trong quá trình rửa, người bệnh có thể kết hợp sử dụng thêm bông gạc để lau nhẹ nhàng, giúp loại bỏ bụi bẩn, màng nhầy hiệu quả hơn.
Trường hợp, trên bề mặt vết loét có các mảng da chết cứng đầu, hoặc các dị vật dính chặt vào vùng da bị loét thì bạn cần sử dụng đến một chiếc nhíp đã được sát khuẩn để gắp bỏ chúng.
BẤM VÀO ĐÂY” ĐỂ XEM NHÀ THUỐC BÁN NACURGO UY TÍN TRÊN TOÀN QUỐC
Hoặc mua bộ sản phẩm Nacurgo giao tận nhà TẠI ĐÂY
Bước 2: Bảo vệ vết loét bằng màng sinh học Nacurgo
Sau khi vết loét đã được làm sạch, bạn vẫn cần bảo vệ vùng da này để hạn chế nhiễm trùng trở lại bởi các vi khuẩn từ bên ngoài môi trường.
Xịt bảo vệ vết thương Nacurgo với ưu điểm vượt trội khi ứng dụng thành công công nghệ màng sinh học Polyesteramide (PEA) có khả năng tự phân hủy, không thấm nước, đóng vai trò như một “hàng rào” vật lý ngăn cản sự xâm nhập của các loại vi khuẩn, bảo vệ tốt cho vết loét.
Không chỉ vậy, màng sinh học Polyesteramide siêu thoáng, vẫn che phủ vết loét nhưng không khiến vết thương vẫn được thông thoáng, tăng khả năng phục hồi. Bên cạnh đó, màng PEA còn giúp hình thành, tái tạo tế bào mới tại vùng da bị tổn thương, khiến vết loét nhanh lành hơn.
Ngoài ra, Nacurgo còn chứa tinh chất trà xanh và tinh nghệ nano cucurmin có tác dụng sát khuẩn nhẹ, hạn chế để lại thâm sẹo sau khi vết loét lành lại.
Với thiết kế dạng chai xịt thông minh, người bệnh có thể dễ dàng sử dụng Nacurgo chai vàng chỉ bằng cách xịt trực tiếp lên vết loét. Sau 4-5 tiếng, màng sinh học Polyesteramide tự phân hủy thì xịt thêm một lớp mới chồng lên lớp cũ. Điều này khiến người bệnh hoàn toàn không còn lo lắng về vấn đề đau đớn hay mất thời gian khi thay băng gạc thông thường.
BẤM VÀO ĐÂY” ĐỂ XEM NHÀ THUỐC BÁN NACURGO UY TÍN TRÊN TOÀN QUỐC
Hoặc mua bộ sản phẩm Nacurgo giao tận nhà TẠI ĐÂY
Kiểm soát nhiễm trùng
Loét da lo liệt giường có nguy cơ nhiễm trùng cao. Một khi vết loét bị nhiễm trùng, người bệnh sẽ phải đối mặt với nhiều biến chứng nguy hiểm, thậm chí là tử vong nếu nhiễm trùng lan rộng và ăn sâu vào máu.
Dấu hiệu nhận biết nhiễm trùng ở bệnh nhân loét liệt giường là xuất hiện mủ trắng, có mùi tanh khó chịu từ ở loét, sốt dai dẳng, hôn mê,… Do đó, bác sĩ buộc phải kiểm soát tình trạng nhiễm trùng để chúng không tiến triển nặng hơn bằng cách kê một số loại thuốc kháng sinh thường dùng như:
- Nhóm thuốc beta – lactamin: penicillin, ampicillin, amoxicillin, cephalosporin,..
- Nhóm aminoglycosid: streptomycin, kanamycin,…
- Nhóm quinodo: offloxacin, ciprofloxacin,…
Phẫu thuật
Phẫu thuật là phương pháp điều trị cuối cùng được chỉ định cho những vết loét nghiêm trọng (có diện tích lớn, ăn sâu vào tận xương) mà chúng không đáp ứng được với bất kỳ biện pháp điều trị trên. Lúc này, bác sĩ sẽ đánh giá mức độ loét da để tiến hành phẫu thuật theo 2 phương pháp bao gồm:
- Đóng miệng vết loét bằng cách khâu thông thường.
- Đóng miệng vết loét bằng cách dùng vạt cơ, da từ vùng da lành gần đó để tiến hành khâu ghép lại
☛ Tham khảo đầy đủ tại: Chăm sóc điều trị loét tỳ đè không khó như bạn nghĩ
7. Phòng ngừa loét da cho bệnh nhân liệt giường
Mặc dù vết loét do liệt giường có thể phục hồi khi được điều trị và chăm sóc hợp lý, nhưng một số trường hợp không bao giờ lành. Vì vậy, thực hiện các biện pháp phòng ngừa loét da cho bệnh nhân liệt giường sẽ giúp người bệnh tránh được những biến chứng nguy hiểm.
Dưới đây là một số biện pháp phòng ngừa loét da đơn giản cho người liệt giường có thể thực hiện tại nhà bao gồm:
Vận động nhẹ nhàng, thay đổi tư thế
Vận động giúp thúc đẩy tuần hoàn máu để duy trì sự sống cho các tế bào da. Do đó, chìa khóa để ngăn chặn sự hình thành vết loét ở bệnh nhân liệt giường là thường xuyên giúp họ vận động bằng cách thay đổi tư thế hoặc di chuyển nơi nằm từ giường sang xe lăn.
Cụ thể, ở tư thế nằm, nên xoay trở người bệnh sau 1-2 tiếng. Khi ngồi thì nên lót đệm mềm trên ghế và phần tựa lưng để giảm áp lực.
Theo dõi da hàng ngày
Loét da liệt giường hình thành rất nhanh chóng chỉ sau một vài giờ năm yên ở một tư thế trong điều kiện môi trường ẩm ướt. Khi mới hình thành, vết loét sẽ có dấu hiệu tấy đỏ hoặc đau nhức. Vì vậy, việc quan sát, theo dõi và kiểm tra kỹ vùng da dễ bị lở loét giúp người bệnh dễ dàng phát hiện ra các dấu hiệu cảnh báo loét da. Từ đó, người bệnh sẽ chủ động trong việc chăm sóc, phòng ngừa loét da hình thành.
Giữ cho da khô thoáng, sạch sẽ
Độ ẩm và vi khuẩn là 2 yếu tố dễ gây nên loét da ở người liệt giường. Do đó, để phòng ngừa loét da, người bệnh cần khắc phục 2 yếu tố này bằng cách giữ cho da luôn được khô thoáng và sạch sẽ. Hãy dùng nước ấm để lau sạch da cơ thể, sau đó thấm khô bằng khăn bông mềm. Đặc biệt là vùng xương cùng vần vệ sinh thường xuyên hơn do đây là nơi phải chịu độ ẩm cao do nhiều bệnh nhân liệt giường sẽ mất khả năng tự chủ về đại tiểu tiện, để da bị tiếp xúc với nước tiểu và phân.
Thiết bị hỗ trợ giảm áp lực
Ngày nay các thiết bị hỗ trợ giảm áp lực đang được sử dụng phổ biến cho bệnh nhân liệt giường, người cao tuổi hoặc các đối tượng đang điều trị cần phải nằm lâu dài. Trong đó, đệm hơi chống loét là một lựa chọn được nhiều gia định ưu tiên bởi chi phí hợp lý mà hiệu quả giúp giải phóng áp lực lên da vô vùng hiệu quả.
Ngoài ra, bạn cũng có thể tham khảo giường di chuyển được thiết kế riêng cho người liệt giường, có khả năng tự nâng đỡ, xoay trở người bệnh. Tuy nhiên, bạn cũng vẫn cần kết hợp thêm các biện pháp chăm sóc thủ công để đạt được hiệu quả phòng ngừa tốt nhất.
Xoa bóp
Xoa bóp lưu thông máu cũng là biện pháp hiệu quả để ngăn ngừa loét da ở người liệt giường. Vùng da bị tỳ đè bởi trọng lượng cơ thể và bề mặt giường thường xuyên sẽ bị thiếu dinh dưỡng. Hoạt động xoa bóp giúp máu lưu thông tốt, cải thiện việc cung cấp chất dinh dưỡng đến các mô tế bào, từ đó tránh được lở loét và hoại tử.
Chế độ ăn giàu dinh dưỡng
Dinh dưỡng là nhân tố thiết yếu trong phòng ngừa và quản lý lở loét da rất tốt. Một thực đơn đầy đủ các chất dinh dưỡng không chỉ tăng sức đề kháng cho cơ thể mà còn khiến lớp màng bảo vệ da hoạt động tốt hơn, giúp da khỏe mạnh. Khi da khỏe mạnh, đồng nghĩa với nguy cơ loét da cũng được hạ xuống thấp nhất.
☛ Đọc thêm: Da bị lở loét nên ăn gì kiêng gì?
Kết luận: Như vậy, bài viết trên đây đã cung cấp cho bạn những thông tin bổ ích về tình trạng loét da do liệt giường và biện pháp để khắc phục chúng. Nếu còn bất cứ câu hỏi hay thắc mắc nào, hãy liên hệ với chúng tôi qua hotline 1800 6626 để được chuyên gia tư vấn và giải đáp cụ thể.
